Jakub Bazarnik urodził się w 9 lipca 1884 r. w Łągwach (obecnie gmina Opalenica). Po uzyskaniu patentu nauczycielskiego podjął pracę w charakterze nauczyciela w Kcyni (1906), Rogoźnie (1910). Na Śląsk przyjechał na polecenie Kuratorium Okręgu Szkolnego Poznańskiego. W okresie plebiscytowym działał w Komitecie Plebiscytowym w Opolu. Następnie objął funkcję kierownika szkoły w Rudzie Śląskiej. 26 marca 1923 r. został mianowany kierownikiem Publicznej Szkoły Powszechnej nr 1 w Lublińcu. W szkole poza sprawowaniem funkcji kierownika – także uczył: języka niemieckiego i religii.
Szkoła Powszechna w Lublińcu, którą kierował Jakub Bazarnik
Jakub Bazarnik – kierownik szkoły w swoim gabinecie
Kierownikowi Jakubowi Bazarnikowi – oprócz Szkoły Powszechnej podlegały trzy ochronki (przedszkola) miejskie, które zlokalizowane były między innymi w Bursie Gimnazjalnej, „Strzelnicy”, czy Zakładzie Psychiatrycznym.
Młodzi podopieczni – I Ochronki w Lublińcu w 1939r.
u samej góry – pierwszy od prawej stoi Jakub Bazarnik
Jednym z pierwszych jego działań było zorganizowanie obchodów uchwalenia Konstytucji 3 Maja, podczas których zasadzono na boisku szkolnym pamiątkową lipę.
Przy lipie przed szkołą w 1925r.
Jakub Bazarnik – kierownik szkoły stoi pośrodku
W 1924 r. założył Publiczną Szkołę Dokształcającą Zawodową, która funkcjonowała w budynku szkoły powszechnej i liczyła 3 klasy. Uczył także szkole mniejszościowej – 2 klasowej.
Jakub Bazarnik wśród nauczycieli Szkoły Powszechnej w 1930r.
stoi szósty od prawej strony
Dzięki jego wsparciu w Szkole Powszechnej utworzono I Męską Drużynę Harcerską im. Adama Mickiewicza, której opiekunem najpierw został on sam, a następnie nauczyciel Stanisław Owczarek. Zainicjował powstanie Koła Przyjaciół Harcerstwa w maju 1927r. którego prezesem zostaje ksiądz Jan Szymała. Wspiera także harcerzy w organizacji pierwszego Zlotu Hufca, który odbył się 19 czerwca 1927r.
W Szkole Powszechnej w Lublińcu kierowanej przez pana Jakuba Bazarnika pracowało większość przedwojennych instruktorów Hufca Lubliniec z komendantami: druhem Ludwikiem Klamą, Stanisławem Wojciechowskim, Stanisławem Staniszem, instruktorami: Jan Bernardem Handym, Stanisławem Owczarkiem, Emerykiem Cieślarem, Janem Galonem czy instruktorkami: druhną Ireną Handkówną (komendantką Hufca Żeńskiego), Anną Makulanką, Marią Wicharówną.
Grono pedagogiczne Szkoły Powszechnej w Lublińcu
czwarty od lewej kierownik szkoły Jakub Bazarnik
Harcerzem był syn Jakuba Bazarnika – Konrad Bazarnik, jeden z pierwszych harcerzy, którzy w 1924r. na rynku lublinieckim złożyli przyrzeczenie harcerskie, uczestnik III Jamboree Arrove Park k. Birkenhead w Anglii, lekarz, lotnik.
pilot p.por Konrad Bazarnik (w środku)
wśród Studentów Polskiego Wydziału Lekarskiego w lipcu 1941r.
Był założycielem i kierownikiem działających na terenie szkoły – drużyn jordanowskich.
Zabawy drużyn jordanowskich na boisku szkolnym – 1928r.
18 czerwca 1925r. zorganizował „Święto Szkoły Polskiej”.
Dzięki jego staraniom w Szkole Powszechnej w 1927r. powstała kuchnia szkolna, pracownia do robót drzewnych oraz sala do nauki gospodarstwa domowego, wykorzystywana nie tylko na potrzeby szkoły, ale także do szkolenia nauczycieli z powiatu. Organizowano w niej także kursy dla dorosłych.
Jakub Bazarnik – siedzi pierwszy od prawej,
wśród kursantek – nauczycielek kursu gospodarstwa domowego
po prawej stronie – inspektor szkolny p. Świerczek
Pracownia do robót ręcznych
W roku szkolnym 1928/1929 wprowadził do szkoły – naukę stenografii.
Lekcja stenografii – Jakub Bazarnik podczas hospitacji lekcji
prowadzonej przez nauczycielkę Marię Rajcównę
Jego pomysłem były wystawy prac uczniów(rysunki, prace wykonane podczas zajęć z robót ręcznych i robót kobiecych) – które były skierowane dla mieszkańców Lublińca.
Wystawa prac uczniowskich w roku szkolnym 1930/31
po prawej Jakub Bazarnik, po lewej Stanisław Owczarek
Z jego inicjatywy 1 lipca 1931r. rozpoczęła się budowa nowego gmachu Szkoły Powszechnej. Przyczyną rozbudowy szkoły było zwiększenie ilości uczniów, która na początku lat 30-tych przekraczała 1 tyś uczniów. Z tego powodu też szkoła działała w systemie zmianowym, a część uczniów uczyła się w budynku gimnazjum.
Rozbudowa szkoły – 2 budynek – stan na lipiec 1931r.
Komitet honorowy budowy nowego budynku Szkoły Powszechnej w Lublińcu
stoi od lewej: architekt z Urzędu Wojewódzkiego (autor projektu), burmistrz Orlicki,
kierownik szkoły Jakub Bazarnik, nad nim lekarz Franciszek Willert,
następnie w lewą stronę Karolewski – pracownik magistratu,
ksiądz Dwucet, nieznana osoba, ksiądz Robert Szynawa,
pierwszy od lewej u samej góry ks. Jan Szymała, Józef Kuboś – kierownik budowy,
nieznana osoba
Szkołę z powodu braku finansów – oddano do użytku dopiero w kwietniu 1935 roku. Od tego momentu w nowym budynku – działała Szkoła Powszechna nr 1, zaś w starym – Szkoła Powszechna nr 2, której kierownikiem został Feliks Józefowicz.
Szkoła Powszechna nr 1 – kwiecień 1935r.
Jakub Bazarnik i Ludwik Klama wraz z uczniami
przed budynkiem Szkoły Powszechnej nr 1
Jakub Bazarnik był wielkim patriotą, społecznikiem i aktywistą. Był członkiem wielu organizacji w tym między innymi: Związku Obrony Kresów Wschodnich, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Ligi Obrony Powietrznej Państwa, Chrześcijańskiego Narodowego Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Powszechnych, czy Powiatowej Rady Wychowania Fizycznego.
Jakub Bazarnik
W czasie II wojny światowej był prześladowany – kilkakrotnie aresztowany, usunięty ze swojego mieszkania, przeniesiony wraz z rodziną do jednoizbowego pomieszczenia na peryferiach miasta. Stale śledzony, żyjący w niedostatku, obawie i niepewności, zapadł na zdrowiu i zmarł 20 marca 1943 r. Pogrzeb jego był manifestacją poparcia i sympatii społeczeństwa polskiego dla zasłużonego, wieloletniego kierownika szkoły.
Opracowano na podstawie:
Kronika Szkoły Podstawowej nr 1 w Lublińcu
Nauczyciele Ziemi Lublinieckiej w służbie polskiej oświacie – red. Jan Pluta
https://www.zsot.lubliniec.pl/historia/dyrektorzy
Zdjęcia:
Kronika Szkoły Podstawowej nr 1 w Lublińcu
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec