Pierwszy raz opracowany przeze mnie biogram ma tyle luk i niewiadomych, jednak na dzisiaj sporo spraw związanych z rodziną Zielonackich owianych jest tajemnicą.
Józef Zielonacki urodził się 10 marca 1858r. w Zannikach (Sannikach) w Księstwie Poznańskim w rodzinie Faustyna Zielonackiego i Antonii z domu Byczyńskiej. Wiadomo, że był zarządcą Dzielnej w imieniu pana Macieja Prądzyńskiego (z Pomorza), którą ten nabył w 1913r.
Dwór w Dzielnej – widok współczesny
Nieznana jest data odkupienia od Prądzyńskiego, przez Zielonackiego – majątku Dzielna – jednak w 1920r. Józef Zielonacki jest wymieniony jako jej właściciel.
Czy Józef Zielonacki miał za zadanie wzmacnianie w Dzielnej nastrojów propolskich? Nie wiadomo – jest to jednak całkiem możliwe. W 1918r. wspierał Prowincjonalny Komitet Wyborczy dla Śląska. Jednak nie znalazłem innych bezpośrednich jego działań pro-polskich. Wyniki Plebiscytu w Dzielnej nie pozostawiają złudzeń, że jeżeli taki miał cel, to nie udało mu się go zrealizować. Za Niemcami głosowało 47 osób, za Polską oddano 38 głosów.
W 1922r. doszło do sprzedaży Dzielnej przez Zielonackiego – Hettnerowi z Opola, czym wywołał spore poruszenie, bowiem o Dzielną starała się także polska spółka rolnicza, która jednak oferowała niższą cenę. Sprzedaż Dzielnej Hettnerowi – potraktowana została jako zdrada interesów narodowych.
W tym też czasie – Józef Zielonacki zakupił od wdowy po Erneście Kielmannie – Majątek Steblów. Wraz z zakupieniem majątku steblowskiego stał się kolatorem kościoła św. Mikołaja.
Dwór steblowski, gdzie mieszkała rodzina Zielonackich – zdjęcia współczesne
W połowie czerwca zostaje komisarycznym burmistrzem Lublińca, co potwierdza dekret z 3 sierpnia 1922r.
26 sierpnia 1922r. Zielonacki zostaje członkiem wydziału powiatowego.
13 listopada 1922r. na funkcji burmistrza zastępuje go Feliks Orlicki (także jako burmistrz komisaryczny).
Jest wielce prawdopodobne, że przyczyną ustąpienia z pełnionego przez siebie stanowiska była poważna choroba.
W listopadzie 1922r. powstaje Spółka Akcyjna „Rolnik” w Lublińcu jednym z jej współzałożycieli jest Zielonacki.
W czerwcu 1924r. w wieku 64 lat Józef Zielonacki wziął ślub z Ludwiką Piotrowską. Ze względu na stan zły stan zdrowia (Zielonacki był już obłożnie chory) uroczystość ta odbyła się w dworze na Steblowie. Świadkami na ślubie byli: Wiktoria Niegolewska i lekarz dr. Mieczysław Gotz.
4 miesiące później – 27 października 1924r. Józef Zielonacki umiera i zostaje pochowany na cmentarzu parafialnym w Lublińcu.
Grób Józefa Zielonackiego na lublinieckim cmentarzu parafialnym
Majątek Steblów dziedziczą po nim żona – Ludwika Zielonacka, oraz syn Zygmunt, który w tym czasie uczy się w lublinieckim gimnazjum i właśnie osiąga pełnoletność (urodził się najprawdopodobniej w 1906r).
Dwór w Steblowie – koniec lat 20-tych
Ludwika Zielonacka – siedzi w środku (z czarną narzutą), obok Zygmunt Zielonacki
Zygmunt Zielonacki – studiuje w Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie, które kończy w 1932r.
Polska Korporacja Studentów Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie
Zygmunt Zielonacki – stoi ósmy od lewej strony
W 1935r. najprawdopodobniej bierze ślub z Leokadią (z domu Zandecką),
Leokadia i Zygmunt Zielonaccy – 1935r.
zaś w 1938r. najprawdopodobniej sprzedaje majątek Steblów Leonowi Goldbergowi i wraz z żoną przenosi się do Rud (okolice Solca Kujawskiego), gdzie od Józefa Temlera odkupuje dworek.
Dworek w Rudach – widok współczesny
Gdy wybucha wojna małżeństwo Zielonackich ewakuuje się z Rud, jednak po zakończeniu działań wraca do dworku. W tym czasie zarządcą posiadłości, jest Niemiec – Artur Belał (który wcześniej był młynarzem). 6 listopada 1939r. Zygmunt i Leokadia Zielonaccy – zostali zamordowani strzałem w głowę – przez nowych właścicieli majątku w pobliskim lasku brzozowym. Gdy w grudniu 1939r. w Rudach zmienił się zarządca – został nim baron Peter von Stein (z Estonii) – sprawcy czynu zostali aresztowani zaś ciała Zielonackich 10 marca 1940r. zostały złożone do grobu na cmentarzu przy kościele św. Stanisława Biskupa i Męczennika.
Obelisk upamiętniający śmierć państwa Zielonackich w 1939r
Ludwika Zielonacka (ur. 3.11.1879r) – żona Józefa Zielonackiego umiera w Lublińcu – 17 kwietnia 1959r.
Na podstawie:
http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/5130/Dzielna/
http://www.archiwumkorporacyjne.pl/index.php/muzeum-korporacyjne/cieszyn/k-kujawja/
http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/1283/Rudy/
Mord w Rudach – Roman Zakrzewski, 2003
http://teki.bkpan.poznan.pl/
Dziennik Poznański 1913r.
Narodowiec nr 3, 1938r.
Spis majątków ziemskich – województwo śląskie
Lubliniec – z dziejów miasta na Górnym Śląsku – Jan Fikus, 2003r
Tygodnik na Powiat Lubliniecki nr 1 z 1928r
Archiwum prywatne – Andrzej Musioł
Archiwum prywatne – Marcin Kazuch
Akt zgonu – Józefa Zielonackiego
Akt ślubu – Józefa Zielonackiego
Akta Państwowego Banku Rolnego Oddziału w Grudziądzu, sygn 7648
Łukasz Karnatowski – zdjęcia
Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego, 1923, R. 2, nr 41
Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego, 1922, R. 1, nr 15/16