Zimą 1945r. w miejscu zniszczonego przez Niemców w 1939r. (skrzyżowanie ulic Oświęcimskiej i Paderewskiego) pomnika poświęconego Józefowi Piłsudskiemu, pochowano w 3 zbiorczych mogiłach – 74 żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zginęli podczas walk na terenie powiatu lublinieckiego jakie toczyły się 19 i 20 stycznia 1945r, a także zostali zabici w kwietniu 1945r. podczas starć z oddziałami partyzanckimi, które nie złożyły broni po wkroczeniu wojsk sowieckich na te tereny.
Pomnik poświęcony Józefowi Piłsudskiemu,
na jego miejscu – tu po wojnie pochowano, żołnierzy radzieckich,
a następnie postawiono pomnik
Pod koniec czerwca 1945r. w miejscu mogił postawiono pomnik, który wykonany był z betonu w kształcie stożka, na którym znajdowała się gwiazda pięcioramienna – z napisem w języku polskim i rosyjskim: „Wieczna Chwała Bohaterom Poległym w Walkach z Hitleryzmem”.
Uroczystość odsłonięcia pomnika, ufundowanego przez miasto Lubliniec, odbyła się z inicjatywy Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W wydarzeniu tym wzięły licznie zgromadzone organizacje społeczne i młodzieżowe, oraz mieszkańcy miasta. Pomnik odsłonił po, zagranym „Marszu żałobnym” Chopina, burmistrz miasta Władysław Kutzner. Ze strony Armii Czerwonej w odsłonięciu wziął udział wojskowy komendant miasta Lublińca – kapitan Gorborukow. Na koniec uroczystości odegrano hymn Polski. Po czym nastąpiła defilada. Tego dnia zbierano także pieniądze na „odbudowę Warszawy”, zebrano 3 tyś złotych.
W listopadzie 1953r. ciała żołnierzy zostały ekshumowane i przeniesione do Tarnowskich Gór na cmentarz wojenny – znajdujący się w zachodniej części Parku Miejskiego.
Pomnik na cmentarzu wojenny w Tarnowskich Górach,
gdzie ekshumowano żołnierzy radzieckich z terenów powiatu lublinieckiego
W tym samym roku, na ten sam cmentarz w Tarnowskich Górach trafili bezimienni żołnierze radzieccy ekshumowani z naszego regionu z: 3 zbiorowych mogił przy szosie Lubliniec – Lisów w Kochanowicach (47 ciał); 4 zbiorowych mogił z cmentarza w Boronowie (36 ciał); 4 zbiorowych mogił w Herbach przy skrzyżowaniu dróg Lubliniec Częstochowa, Boronów Herby (26 ciał); 5 zbiorowych mogił z cmentarza w Jędrysku Kaletach (53 ciała); 3 zbiorowych mogił z cmentarza w Dobrodzieniu (101 ciał); mogiły na cmentarzu w Lubecku (80 ciał); z mogiły na cmentarzu w Myślinie (59 ciał);
Miejsce na cmentarzy wojennym w Tarnowskich Górach,
gdzie złożono ciała żołnierzy radzieckich z powiatu lublinieckiego
W 1962r. z okazji 45 rocznicy wybuchu Rewolucji Październikowej, na miejscu starego pomnika powstał nowy, ufundowany został ze składek społecznych zebranych przez zakłady pracy oraz dofinansowany przez Prezydium PRN w Lublińcu. Jego projektantem był dyrektor Lublinieckiego Zakładu Przemysłu Terenowego (Zakłady Metalowe) pan Kornel Brom. Na cokole pomnika, pod gwiazdą radziecką, pojawił się ten sam napis w języku polskim i rosyjskim co na poprzednim: „Wieczna Chwała Bohaterom Poległym w Walkach z Hitleryzmem”.
Nowy pomnik poświęcony żołnierzom radzieckim
poległym w walkach o powiat lubliniecki w styczniu 1945r. – zdjęcie z 1962r.
Pomnik „Za naszą i waszą” w Lublińcu, kadr z filmu z lat 70-tych
Pomnik, został rozebrany na początku lat 70-tych i przeniesiony do Kochanowic na plac przed budynkiem szkoły.
Pomnik poświęcony żołnierzom Armii Czerwonej w Kochanowicach
po przenosinach z Lublińca
Za to 11 stycznia 1972r. postawiono nowy pomnik ku czci poległych „Za naszą i waszą wolność” – „За вашу и нашу свободу”, tym razem pomiędzy budynkiem Urzędu Miasta, a urzędem Rejonowym (dzisiaj Starostwem).
Pomnik ten został rozebrany w kwietniu 1991r. Pozostał po nim murowany skwerek, który w 1996r. obłożono drewnianymi półokręglakami.
Na podstawie:
Trybuna Robotnicza 1945 nr 129
Archiwum Hufca Lubliniec
http://www.pobeda1945.su/burial/6746
https://obd-memorial.ru