Tuż przed budynkami koszar wojskowych – po wytyczeniu i utwardzeniu dróg: 11 listopada i Sobieskiego, u ich zbiegu powstał niewielki plac. Na tym miejscu 2 października 1923r. został odsłonięty pomnik poświęcony żołnierzom 74pp.
Pomnik wykonany został przez żołnierzy pułku. Składał się ułożonych na sobie kamieni – w formie trapezu, na szczycie którego zamontowany był – orzeł spiżowy, który był darem Polskiej Huty Skarbowej Ołowiu i Srebra w Strzybnicy (Ternoferme).
Na pomniku znajdowała się także płyta – na której został umieszczony następujący napis:
Poległym
Oficerom
i Szeregowym
Pułku
W Walkach
1920-1922
za Polskę
74 P.P
Najprawdopodobniej, w roku 1928r. – pomnik wyremontowano i na tablicy zmieniono datę 1920-1928.
Pomnik został zniszczony w momencie wkroczenia Niemców do Lublińca we wrześniu 1939r.
W tym samym miejscu, w którym stał pomnik 74 P.P w roku 1963, postawiono inny, tym razem poświęcony „Pamięci Poległych o Polskość Ziemi Śląskiej”. Pomnik sfinansowało ówczesne Prezydium Powiatowej Rady Narodowej oraz lublinieckie zakłady pracy.
7 grudnia 2017r. z inicjatywy Komisji Historycznej Hufca Lubliniec, oraz dzięki Urzędowi Miejskiemu w Lublińcu i katowickiemu oddziałowi IPN-u, na pomniku została przymocowana i osłonięta, tablica poświęcona żołnierzom 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty w 95-rocznicę ich wkroczenia do Lublińca.
Która była częściową kopią tablicy odsłoniętej – 1 września 1982r. przy zbiegu ulic Grunwaldzkiej z Placem Pawła Golasia, w 60-rocznicę przybycia 74 Pułku Piechoty do Lublińca.
Odsłonięcie tablicy – 1 września 1982r
Nową tablicę poświęcił ks. ppłk Robert Krzysztofiak z Parafii Wojskowej bł. Piotra Jerzego Frassati.
W uroczystości uczestniczyły władze miasta, pan Jan Kwaśniewicz z pionu Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach, liczna reprezentacja harcerzy i harcerek naszego Hufca wraz z komendantką druhną Iwoną Legencką, przedstawiciele Jednostki Wojskowej, Straży Pożarnej oraz Policji, a także licznie zgromadzeni mieszkańcy Lublińca.
Historia zatoczyła koło.
Warto jeszcze wspomnieć w tym miejscu o Święcie Pułkowym (gdyż to właśnie w to święto – odsłonięto pomnik).
Na wiosnę 1919 roku drobne oddziały Straży Ludowej w Wielkopolsce przekształcono w bataliony obrony krajowej. II batalion obrony krajowej powstał w powiecie Poznań-zachód. III — w Krotoszynie, a IV – w powiecie Poznań-wschód. Bataliony te, po zorganizowaniu odchodziły na pogranicze polsko-niemieckie, luzując pułki wielkopolskie, które odjeżdżały na front północno-wschodni. W dniu 2 października 1919 roku wymienione trzy bataliony złączono w jeden pułk piechoty, który otrzymał nazwę „1. Pułku Obrony Krajowej”. 4 października – dowódcą pułku został kapitan Antoni Nieborak, zaś miejscem postoju sztabu pułku był Pniewy.
Dowódca 1 Pułku Obrony Narodowej – kpt. Antoni Nieborak – siedzi pośrodku
już jako dowódca – 159. pułku piechoty wielkopolskiej
Na pamiątkę tego wydarzenia – co roku żołnierze pułku właśnie – 2 października obchodzili swoje święto.
Odezwa do żołnierzy pułku z 2 października 1925r.
Opracowane na podstawie:
Zarys historji wojennej 74-go górnośląskiego pułku piechoty – Bożejko Paweł, 1929r.
Jednodniówka 74 P.P. z 1925r.
Archiwum Prywatne – Krzysztof Brzezina
Archiwum Prywatne – Sebastian Ziółek
Wikipedia
http://zecernia.com
https://www.facebook.com/pg/wshhistorica/posts/