W majowej manifestacji, która odbyła się w Lublińcu – 2 maja 1920r. wzięło udział wiele osób nie tylko z samego miasta, ale i z okolicznych wiosek, między innymi z Lubszy. Spora ich reprezentacja przyjechała na odświętnie ustrojonych wozach drabiniastych do Lublińca ze swoim sztandarem. Podczas manifestacji doszło do rozruchów – miejscowi członkowie Selbstschutzu – największy sztandar, który nieśli demonstranci zniszczyli, zaś mniejszy – udało się uratować Maksymilianowi Rzeźniczkowi, ten lubszecki – ochronił pan Aleksander Szczech, chowając go pod swoją marynarkę. Podczas powrotu do wsi – sztandar dumnie powiewał na wozie.
Rok później, podczas III powstania śląskiego – sztandar wraz z ochotnikami z Lubszy – Babienicy wyruszył na punkt zborny do Koszęcina i towarzyszył powstańcom w walkach. Używany był także w okresie międzywojennym, jak i w pierwszych latach po II wojnie światowej w manifestacjach patriotycznych. Przechowywała go rodzina pana Szczecha, który każdego roku – 3 maja wywieszał go ze swojego okna. W 1949r. został został ukryty na strychu w w wydrążonej krokwi i okryty rolką papy. Zupełnie przypadkowo po wielu latach – odkrył go pan Barnard Szczech. W 1971 roku nabyło go Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gdzie znajduje się po dzień dzisiejszy.
Sztandar z Lubszy
Sztandar ma postać gonfanonu – sztandaru mocowanego do drzewca za pomocą poziomej belki, przytwierdzonej do górnego brzegu płatu. Pozbawiony jest jakichkolwiek napisów, a po obu stronach płatu – wykonanego z czerwonego płótna lnianego, wyszyty jest biały orzeł bez korony. Dolny brzeg pierwotnie wycinany był w zęby (płomienie). W późniejszym czasie sztandar przycięto w prostokąt i obszyto wszystkie brzegi szeroką białą taśmą. Znajdujące się na sztandarze ślady krwi są prawdopodobnie pamiątką po rozruchach na lublinieckim rynku z 2 maja 1920r.
Sztandar „lubecki” nie jest jednym z dwóch uwiecznionych na zdjęciu – wykonanym podczas majowej manifestacji w Lublińcu. Na obu zachowanych na fotografii sztandarach – orzeł ma inny kształt i jest w koronie.
Manifestacja 3 majowa w Lublińcu (2 maja 1920r)
Opracowane na podstawie:
Sztandary powstańcze i kombatanckie w zbiorach Działu Historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – Maciej Droń
Wspomnienia – Bernard Szczech
Zdjęcia
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
Kalendarz IPN – Z myślą o Niepodległej – 2020