Jakiś czas temu w ramach spaceru lublinieckim Starym Miastem, mogli Państwo poczytać o historii budynku znajdującego się na lublinieckim Rynku pod numerem 8. Informacje zawarte w tym artykule to głównie kompilacja wiadomości zebranych przez Jana Fikusa i Sebastiana Ziółka.
Obecnie widoczne na zdjęciu budynki Hotel Baranek
i następny z szyldem sklepu Benedicta Urbanczyka to jedna kamienica Rynek 8
Gdyby ktoś chciał przeczytać ten tekst w całości, to link znajduje się na końcu. Tymczasem wrócę jedynie do zapisu o tym, że właścicielem parceli w 1923 roku, na której wówczas stały jeszcze dwa odrębne budynki, zostało małżeństwo Marii i Alojzego Antoników.
Wycinek prasowy z „Gazety Urzędowej Województwa Śląskiego” z dnia 23 czerwca 1923 r.
Nadal prowadzili tu usługi oferujące zakwaterowanie przyjezdnym, ale nazwa z „Hotelu Baranek” zmieniła się na „Hotel Antonik”.
Widok od strony jeszcze wtedy ulicy Herrnstrasse
(później na krótko ul. św. Mikołaja i od 1922 do teraz ul. Piotra Niedurnego).
Istniejącą już wcześniej restaurację, wydzierżawili małżeństwu Mruczek, a kawiarnię prowadził Adolf Kołder. Nadal działało też kino, urządzone przez Spółdzielnię Żołnierską 74 pułku piechoty. Pokazy filmowe odbywały się w każdą środę, sobotę, niedzielę oraz w święta, w kinie mogącym pomieścić ok. 150 osób, wynajmowanym od Alojzego Antonika. Filmy wyświetlano przy pomocy „projektora najnowszej konstrukcji zakupionego w Niemczech”, o czym w piśmie do magistratu informował zastępca dowódcy jednostki mjr Adolf Jeż. Działalność kina przerwał jednak pożar, który miał miejsce około 2 w nocy 13 lipca 1925 roku. Oprócz dokładnej daty wybuchu pożaru, z krótkiej wzmianki zamieszczonej w gazecie „Katolik Śląski” dowiadujemy się jeszcze, że szkody oszacowano na około 12 tysięcy złotych, a przyczyna pożaru nie jest znana.
„Katolik Śląski” nr. 8 z 18 lipca 1925 r.
Co ciekawe w innym czasopiśmie z tego okresu, zachowały się dwa unikalne zdjęcia przedstawiające zakończenie akcji gaszenia pożaru hotelu Antonik przez strażaków z Lublińca. Fotografie opublikowane jakimś trafem 24 grudnia 1925 roku w „Przeglądzie Pożarniczym”, odnalazł jeden z naszych obserwatorów pan Krzysztof Szczepanik. Niestety w tym dwutygodniku poświęconym strażakom i wydawanym w całej Polsce, znajduje się tylko jedno lakoniczne zdanie na ten temat: „Groźny pożar budynku hotelowego opanowany sprawnie przez Ochotniczą Straż Pożarną w Lublińcu (Górny Śląsk)”.
Fotografie, chociaż niezbyt wyraźne są o tyle cenne, że można na nich zobaczyć oryginalne szyldy nad wejściem do hotelu Antonik zarówno od strony Rynku, jak i od ulicy Niedurnego. Na pierwszym widać też drabinę Straży Pożarnej wystającą ponad dach hotelu.
Hotel Antonik widok od strony Rynku
Być może to ta sama drabina, o której swego czasu pisał Sebastian Ziółek. Otóż rok wcześniej, tj. w 1924 na potrzeby strażaków Zakładu dla Umysłowo Chorych został zakupiony bardzo podobny sprzęt. Była to „drabina obrotowa firmy Magirus z Berlina, konstrukcji D VI dla pociągu konnego o wysokości 16-18 m” i kosztowała 4125 złotych. Teoretycznie mogła więc na zasadzie „pospolitego ruszenia” uczestniczyć w opisywanej tu akcji na lublinieckim Rynku.
Fotografie reklamowe firmy Magirus z Berlina
trafiły do dyrekcji Zakładu dla Umysłowo Chorych w Lublińcu
Wracając jeszcze do hotelu, prowadzonego przez Antoników, po tej tragedii ze zrozumiałych względów wpadli w duże problemy finansowe. Świadczy o tym ogłoszenie zamieszczone w „Tygodniki Powiatowym” z 31 grudnia 1926 roku.
Tak czy inaczej, po trwającej około 3 lata odbudowie kina, w maju 1929 roku Alojzy Antonik wznowił jego działalność, tym razem pod nazwą „Capitol”, a następnie „Helios”. Kino zostało ostatecznie zamknięte w lutym 1932 roku, a ostatnim wyświetlonym filmem była produkcja pt. „Na Sybir”. W 1933 roku właścicielem nieruchomości został Jan Szabik z Katowic. W latach 40-tych ubiegłego wieku budynek został skonfiskowany przez władze niemieckie, a wyznaczony powiernik o nazwisku Mathes przeprowadził proces jego całkowitej modernizacji.
Wtedy uzyskał formę, jaką widzimy obecnie. Po wojnie należał do PSS Społem w Lublińcu. Tutaj mieściła się przez długie lata kawiarnia i restauracja „Złota Podkowa”.
Rynek 8, styczeń 2024
Na podstawie:
„Przegląd Pożarniczy” – ilustrowany dwutygodnik poświęcony pożarnictwu R.11, 1925
FB – Międzynarodowy Dzień Strażaka art. z 4 maja 2023 Autor: Sebastian Ziółek
„Lubliniec, Z dziejów miasta na Górnym Śląsku” – Jan Fikus Senior
„Lubliniec, 750 lat historii miasta i mieszkańców” – O. Kniejski, M. Żymierski, S. Ziółek, M. Berbesz
http://www.historialubliniec.slask.pl/index.php/kino-helios-capitol
„Lubliniec na dawnej pocztówce” – Olgierd Kniejski, Piotr Kalinowski
https://fotopolska.eu
Historia budynku Rynek 8 na stronie FB, link do artykułu na stroni FB: Rynek 8